جواهر چیست؟
جواهر، اشیا کوچک زینتی و قیمتی هستند که جزء قدیمی ترین مصنوعات بشر است و در زیورآلاتی از جمله انگشتر، دستبند، گردنبند و گوشواره جهت زیبایی و تزیین به کار می روند. این اشیا را به بدن یا لباس متصل می کنند . سنگ های قیمتی مانند کهربا، مروارید، فلزات گرانبها، مهره و صدف به عنوان جواهر شناخته می شوند . آموزش گوهر شناسی و گوهر تراشی از رشته های مورد استفاده در جواهر شناسی است .در بیشتر فرهنگ ها جواهر به دلیل ویژگی های ماده تشکیل دهنده ، طرح و مدل یا سمبل معنادار آن به عنوان نماد حالت شناخته می شود .جواهر تقریبا برای تمام نقاط بدن از جمله سنجاق سر تا حلقه های انگشت پا و حتی قسمت های دیگر بدن ساخته می شود .استفاده از جواهر برای جنسیت های مختلف ، کودکان و افراد با سن بالاتر در فرهنگ های مختلف متفاوت است .در فرهنگ جدید و امروزی اروپا استفاده از جواهر برای مردان بالغ ، نبست به گذشته و فرهنگ های دیگر کم شده است .در ادامه ی این مقاله از وبسایت آموزشگاه طلاسازی طلافنون به معرفی انواع جواهر می پردازیم . آموزشگاه طلاسازی طلا فنون دوره های آموزش طلاسازی و نقره سازی را نیز برگزار می کند .برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره های موجود در سایت تماس بگیرید .
انواع جواهرات
به طور کلی، جواهرات به سه درجه تقسیم میشوند: درجه اول، درجه دوم و درجه سوم. بیایید به طور مختصر در مورد هر یک توضیح دهم:
- جواهرات درجه اول (نورتن یا جواهر تسعه): این جواهرات شامل ۹ نوع سنگ قیمتی هستند که در زبان هندی به نام “نورتن” و در زبان عربی به نام “جواهر تسعه” شناخته میشوند. این سنگها از جمله الماس، زمرد، یاقوت، عقیق و مروارید هستند.
- جواهرات درجه دوم (اوپ رتن): این جواهرات شامل ۱۴ نوع سنگ قیمتی در کتب سانسکریت و ۱۶ نوع در کتابهای لاتین میشوند. مجموعاً ۳۰ نوع سنگ در این درجه قرار دارند.
- جواهرات درجه سوم: این درجه شامل سنگهایی است که به وفور در دنیا یافت میشوند و از آنها ظروف و دیگر اشیاء ساخته میشود. این سنگها در نمای ساختمانها و دیگر کارها نیز استفاده میشوند. تعداد آنها در کتب فارسی به ۸۰ نوع و در کتب هندی به ۸۴ نوع میرسد. این درجهبندی بر اساس رنگ، ظاهر و ترکیب جواهرات و همچنین کمیت یا فراوانی آنها انجام میشود. برخی از این سنگها به علت نادر بودن و ظاهر زیبایش برای زینتآلات استفاده میشوند، در حالی که بعضی دیگر به علت وفور یافتن در دنیا برای ساخت ظروف و تزئینات استحکام بناها به کار میروند.
انواع و اشکال جواهرات
جواهرات دارای اشکال متنوعی هستند و در زیورآلات مختلف به کار میروند. این اشکال عبارتاند از:
- حلقه (انگشتر): حلقهها یکی از محبوبترین نوع جواهرات هستند. از آنها به عنوان انگشتر در انگشتها استفاده میشود.
- گردنبند: گردنبندها به دور گردن قرار میگیرند و میتوانند از طلا، نقره، الماس، زمرد و سایر سنگهای قیمتی ساخته شوند.
- گوشواره: گوشوارهها به گوشها آویزان میشوند و میتوانند از انواع مختلفی از سنگها ساخته شوند.
- دستبند: دستبندها به دستها قرار میگیرند و میتوانند از سنگهای قیمتی یا نیمهقیمتی ساخته شوند.
- سنجاق (بروچ): سنجاقها به لباسها چسبانده میشوند و میتوانند از سنگهای قیمتی یا نیمهقیمتی ساخته شوند.
- سرویس طلا: سرویس طلا یک مجموعه کامل از زیورآلات است که شامل گردنبند، دستبند، گوشواره و انگشتر میشود. این ستها در سبکهای مختلف طراحی میشوند و تاثیر بزرگی در استایل شما دارند. انواع مدلهای سرویس طلا شامل طرحهای مختلفی مانند اسلیمی، گل لیلیوم، ترمه، تاج، پروانه، برگ زیتون، گل رز و غیره میشوند. هر کدام از این مدلها دارای جذابیت و زیبایی خاص خود هستند. انتخاب سرویس طلا بستگی به سلیقه شما دارد، اما مهمترین نکته در انتخاب، انطباق آن با سبک و پوشش شماست.
پایه جواهر
ابتدا برای ساخت جواهر لازم است یک قالب طلایی ساخته شود و سپس در مرحله بعدی سنگ قیمتی بر روی آن قرار می گیرد. به قالبی که هنوز سنگ بر روی آن قرار نگرفته ، پایه جواهر گفته می شود.پایههای جواهر، ابزارهایی هستند که در علم و صنعت جواهر سازی برای نمایش جواهرات، الماس و نگینها به کار میروند. این پایهها میتوانند طلا، نقره یا فلزات دیگری باشند و در زیورآلات مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. انواع مختلفی از پایه جواهر وجود دارد مانند پایه سبدی، پایه سینه ریز، پایه گرداب. در زیر، به برخی از انواع پایههای جواهر اشاره میکنم:
- پایه انگشتر (Ring Setting): این پایهها برای نگهداری نگینها در انگشترها استفاده میشوند.
- پایه سولیتر (Solitaire Setting): پایههای سولیتر به نگینهای بزرگ و تکی اختصاص دارند و آنها را به خوبی نمایش میدهند.
- پایه کانالی (Channel Setting): در این پایهها، نگینها در کانالهای متوالی قرار میگیرند.
- پایه سنگفرشی (Pave Setting): در این پایهها، نگینها به صورت چسبیده به سطح طلا قرار میگیرند.
- پایه مهرهای (Prong Setting): این پایهها از مهرههایی تشکیل شدهاند که نگینها را در محل خود نگه میدارند.
- پایه خوشهای (Cluster Setting): در این پایهها، چندین نگین کوچک به صورت خوشه در کنار هم قرار میگیرند.
- پایه تراز (Flush Setting): نگینها در این پایهها به صورت تراز با سطح طلا قرار میگیرند.
- پایه بالرین یا Ballerina (Ballerina Setting): این پایهها به نگینهای برشدار و مارکیز شکل اختصاص دارند.
از چه سنگ هایی در جواهرسازی استفاده می شود؟
در صنعت جواهر سازی از سنگ های فیروزه، یاقوت سرخ، مروارید، اوپال، مورگانیت، سنگ لاجورد، لعل، الماس، کهربا، عقیق سلیمانی، یشم، زمرد، سیترین، یاقوت استفاده می شود.
از چه سنگ هایی در جواهرسازی استفاده می شود؟
در صنعت جواهر سازی از سنگ های فیروزه، یاقوت سرخ، مروارید، اوپال، مورگانیت، سنگ لاجورد، لعل، الماس، کهربا، عقیق سلیمانی، یشم، زمرد، سیترین، یاقوت استفاده می شود.
طلا
طلا از جمله فلزات قیمتی می باشد که به دلیل نرمی زیاد و چکش خواری باید با فلزات دیگر ترکیب شود تا استحکام آن زیاد شود .
به جز طلای 24 عیار و خالص بقیه ی طلا ها ، آلیاژ طلا نامیده می شوند .
مس، نقره، نیکل و پالادیوم فلزاتی هستند که به طلا اضافه می شوند تا استحکام کافی پیدا کند . فلز روی نیز به این دلیل به طلا اضافه می شود که اکسیژن هوا را جذب کند تا مس و نقره ی ترکیب شده با طلا ، اکسید نشوند .
عیار طلا
عیار طلا درصد خلوص طلا را مشخص می کند . عیار طلا همان قـیـراط (KARAT ) می باشد . هر قیراط ۱/۲۴ درصد کل طلا در آلیاژ طلا را تعیین می کـنـد مختصر آن (K) یا (KT) می باشد. البته آن را با CARAT که وزن الماس و دیگر سنگ های قیمتی را مشخص می کند اشتباه نگیرید . یک CARAT معادل ۲۰۰ میلی گرم است .
نشان عیار آمریکایی |
نشان عیار اروپایی |
درصد خلوص طلا |
24 |
1000% |
100 |
22 |
917% |
91.7 |
20 |
833% |
83.3 |
19 |
792% |
79.2 |
18 |
750% |
75 |
15 |
625% |
62.5 |
14 |
588% |
58.8 |
12 |
500% |
50 |
10 |
416% |
41.6 |
انواع مختلفی از طلا وجود دارند. در زیر درباره آنها توضیح خواهیم داد.
- طلا زرد (Yellow Gold): رایجترین نوع طلا در جواهرسازی است. از آن برای ساخت انگشتر، گردنبند، گوشواره و دستبند استفاده میشود.
- طلا سفید (White Gold): طلا سفید با ترکیب طلا و فلزاتی مانند پالادیم یا نیکل ساخته میشود. برای رسیدن به رنگ کاملاً سفید، روی آن لایهای از رودیوم قرار میدهند.
- طلا رزگلد (Rose Gold): این نوع طلا با ترکیب طلا و مس ساخته میشود و رنگ صورتی دارد.
نقره
نقره نیز مانند طلا جزو فلزات ارزشمند و بسیار نرم و آسیب پذیر است . برای افزایش استحکام نقره آن را با مس ترکیب می کنند . نقره با گذشت زمان به خاطر اکسید های گوگرد موجود در هوا یا عرق بدن دچار تیرگی می شود و باید مجددا آن را پولیش و پرداخت کاری کرد . نقره سازی یکی از کسب و کارهایی است که با گذراندن دوره های آن در آموزشگاه طلاسازی طلافنون می توانید راه اندازی کنید .نقره استرلینگ (STERLING SILVER) بخاطر کیفیت ممتاز و زیبـایـش مـعـروف می باشد. درجه خلوص نقره در آن ۹۲٫۵% است .
تیتانیوم
تیتانیوم فلزی به رنگ سفید خاکستری و بسیار سخت می باشد . به اندازه ای که استحکام آن 3 برابر فولاد است . تیتانیوم در عین سختی ، فلزی بسیار سبک است . این فلز هیچ گونه حساسیت پوستی ایجاد نمی کند . تیتانیوم را با حرارت دادن می توان به رنگ های دلخواه در آورد . اما این رنگ ها عمق کمی دارند و با خراشیده شدن از بین می روند و باید از تیتانیوم های رنگی مراقبت کرد .
برای خرید ابزار طلاسازی با تلفن های ما تماس بگیرید .
پلاتین (PLATINIUM)
پلاتین فلزی ارزشمند و سنگین و بسیار مقاوم است . پلاتین معمولا با پـالادیـوم، رودیـوم، ایـریـدیوم، مس، روتیوم و تیتانیوم ترکیب می شود .
- %۹۵ پلاتین خالص = Plat 950
- %۹۰ پلاتین خالص = Plat 900
- %۸۵ پلاتین خالص = Plat 850
فرق طلا و جواهر
- در ساخت طلا از هیچ گونه سنگ قیمتی استفاده نمی شود و ترکیبی از طلا و آلیاژهای آن می باشد. اما جواهرات دارای سنگ های ارزشمند و قیمتی هستند. سنگ های به کار رفته ممکن است اتمی یا اصل باشند. جواهراتی که در آن از سنگ های اتمی استفاده شده، جواهرات اتمی نام دارند و جواهراتی که از سنگ اصل بر روی آن ها به کار رفته را جواهرات اصل می نامند.
- فرق دیگر هنگام خرید و فروش می باشد. در زمان خرید طلا ، قیمت روز هر گرم از طلا، اجرت ساخت و سود پرداخت می گردد اما جهت خرید جواهر ۱۵ تا ۲۰ درصد سود کم می شود و مابقی بر اساس قیمت روز محسوب می گردد.
فرق دستمزد ساخت طلا و جواهر
میزان دستمزد طلا و یا جواهر بر اساس طراحی آن ها تعیین می شود. به عنوان نمونه طلایی که با ماشین و تعداد بالا ساخته می شود به نسبت از دستمزد ساخت کمتری برخوردار است اما طلا و یا جواهراتی که دست ساز هستند ، طراحی پیچیده ای دارند و یا سنگ ها به روش خاصی بر روی طلا سوار شده اند از اجرت ساخت بالاتری برخوردار خواهند بود.
نکات قبل از خرید جواهر
خرید طلای نگین دار میتواند قوانین خاص خود را داشته باشد و بسته به نوع نگین و وزن آن، بر روی قیمت طلا تاثیر بگذارد.
- از جواهرفروشیهایی خرید کنید که معتبر باشند و جنس خریداری شده را تضمین کنند. جواهرفروشیهای معتبر هنگام فروش، تنها ۱۵ تا ۲۰ درصد از پول پرداختی شما را کسر میکنند، اما در غیر این صورت، هنگام فروش جواهر، ممکن است ضرر زیادی متحمل شوید.
- حتماً از فروشنده فاکتور دریافت کنید. فاکتور برای فروش جواهرات بسیار مهم است زیرا ثابت میکند که طلا و جواهر شما سرقتی و جعلی نیست.
- به اجرت ساخت طلا دقت نموده و دست ساز یا ماشینی بودن طلا را با اجرت آن تطبیق دهید.
- هنگام خرید جواهر به نوع سنگ و سازگاری با بدن دقت نمایید.
نحوه مراقبت از جواهرات
- با جواهر آلات آشپزی نکـنیـد زیـرا گـرمای شـدید و روغــن موجب صدمه زدن به نگین جواهرآلات می گردد.
- همواره پس از آرایش یا عطر زدن جواهر آلات خود را به تن کنید.
- فلزات قیمتی را تنها با یک پارچه ویژه پرداخت یا پارچه نمدی پاک کنـیـد زیـرا حوله یـا پارچه به خاطر آن کـه گـرد و غبـار را در خــود دارنـد باعث خراش برداشتن جواهر آلات میگردند.
- جواهر آلات را از ضربه، مواد شیمیایی، نور خورشید و گرمای شدید محافظت کنید.
- در استخر یا شستشوی ظروف یا لباس ها جواهر آلات خود را در بیاوریـد زیـرا کـلـر سبب تغییر رنگ یا شل شدن نگین ها میگردد.
- جواهر آلات را به منظور جلوگیری از خراشیده شدن بطور مجزا نگهداری کنید.
- نگهداری نقره در یک کیسه در بسته کدر شدن آن را بتعویق می انــدازد. اما هیچگاه مروارید را درون کیسه پلاستیکی قرار ندهید.
- بهترین روش تمیز کردن جواهر آلات استفاده از آب و صابون اندک بهمراه یـک مـسـواک نرم می باشد.