از معادن خیلی محدودی در دنیا فیروزه استخراج میشود.
فیروزه یک سنگ کاملا مات(opaque) هست که هم به عنوان سنگ برای استفاده در زیور و هم به عنوان یک متریال تزیینی خرید و فروش میشود.
رنگ های فیروزه از سبز کدر تا سبز چمنی و توناژ روشن آبی آسمانی متفاوت است.
بهترین رنگی که برای فیروزه تعریف میشود اسمش robin’s egg blue هستش دلیل آن هم این است که پرنده‌ای به اسم رابین وجود دارد که تخم هایی که میزارد رنگ فیروزه هست.
بهترین فیروزه ای که این رنگ را دارد هم فیروزه نیشابور هست.
خیلی اوقات در بازار های جهانی اگر از رنگ فیروزه ای که دارند تعریف زیادی بکنند اون رو Persian Blue- آبی پارسی مینامند.
باقی رنگ ها بر اساس نزدیکیشون به این آبی درجه بندی میشوند.
در اکثر مواقع برش سنگ فیروزه به شکل دامله(cabochon) میباشد، ولی بعضی اوقات هم به شکل ریسه ای و یا تخت برای استفاده در فیروزه کوبی یا زیورآلات دیگر برش داده میشود.
به سیاهی هایی که در فیروزه وجود داره ماتریکس(Matrix) گفته میشود. ترجیحا هرچقدر مقدار این سیاهی ها کمتر باشد، کیفیت سنگ بالاتر است و سازندگان و طراحان سعی میکنند با طرح هایی این سیاهی ها رو کمتر کنند. مثلا تکه های بزرگ رو جوری برش میدهند که تکه‌های کوچک ماتریکس کمی داشته باشند. این فیروزه به خاطر طرحی که ماتریکس هاش دارند به آن طرح تار عنکبوت گفته میشود. خیلی از خریدار ها ترجیح میدن این سیاهی ها در فیروزه وجود داشته باشد و معتقدند سنگ رو زیباتر زیباتر میکند؛ولی در بازار خرید و فروش، فیروزه‌ای که هیچ سیاهی ای نداشته باشد بالاترین قیمت رو دارد و بعد از آن فیروزه‌هایی که طرح تارعنکبوتی جذابی داشته باشند در رده دوم قیمت بازار قرار دارند.
تخم های فیروزه ای رنگ پرنده رابینبا گذر زمان و بالا رفتن قیمت و ارزش فیروزه و کم شدن معادن فیروزه، شخصی به نام حسام‌الدین به این فکر افتاد که از خرده تکه‌های فیروزه که در زمان تراشکاری به دست میامد استفاده بهینه بکند.
قدمت فیروزه‌کوبی حدودا ۸۰ سال بوده و صنعت جدیدی است.
اوایل با چسب گردو فیروزه ها رو روی زیورآلات و یا ظروف میچسباندند ولی الان یکی از روش های فیروزه‌کوبی استفاده از رزین به جای چسب است.
در شعبه طراحی شهرک غرب میتوانید با شرکت در دوره های گوهرشناسی اطلاعات بیشتری از سنگ ها و روش تشخیص آن ها از اصل و غیر اصل به دست بیاورید. همچنین دوره های رزین هم در این شعبه برگزار میشوند. مترجم و گرد آورنده : نیوشا قاسمی
منبع مقاله :سایت رسمی GIA