هر سنگ قیمتی متشکل از یک ترکیب منحصر به فرد از مواد معدنی می‌باشد. این امر باعث ایجاد شکستگی‌های کوچک و یا نقص‌های معدنی می‌شود که "آخال" نامیده می‌شوند. با استفاده از ذره بین و یا با نگاه دقیق، جواهرشناسان آخال‌ها و همچنین لکه‌ها یا بی‌نظمی‌های سطحی در سنگ‌های قیمتی را شناسایی می‌نمایند. درجه‌بندی وضوع و تمیزی سنگ‌ها در دامنه‌ای از IF (درون بی عیب و نقص) تا I (پر از آخال) گسترده شده است.
در مورد الماس‌ها، نوع و مکان آخال‌ها بسیار مهم‌تر از وجود آن آخال‌ها بر روی سنگ قیمتی است. مهم است که هر یک از آخال‌ها خیلی عمیق در سنگ نفوذ نکرده باشند، زیرا این ممکن است بر دوام سنگ اثرگذار بوده و موجب ترک یا شکستگی در آن شود. رنگ‌های عمیق‌تر می‌توانند عیوب را بهتر پوشش دهند، بنابراین در سنگ‌های رنگی روشن‌تر بسیار مهم‌تر است که آن‌هایی را انتخاب کنیم که لکه‌ها و آخال‌های کمتری داشته باشند.
بی عیبی در سنگ‌های قیمتی بسیار کمتر از الماس‌ها می‌باشد. سنگ‌های قیمتی با آخال‌های کم یا بدون آخال موجود می‌باشند، اما آن‌ها معمولاً بسیار گران‌تر هستند. حتی اغلب سنگ‌های قیمتی با کیفیت نیز تا حدی دارای لکه می‌باشند. عموماً یاقوت های کبود در جواهرسازی گرایش به سطوح تمیزی بالاتری نسبت به یاقوت های سرخ دارند. یاقوت های کبود با درونی بی عیب خیلی نادر هستند، اما یاقوت‌های سرخ با درونی بی عیب به شدت کمیاب هستند. وقتی که وضوح یک سنگ قیمتی رنگی مورد توجه قرار می‌گیرد، شما باید انتظارات خود را در برابر استاندارد آن نوع از سنگ بسنجید. برخی انواع سنگ‌های قیمتی، مانند آکوامارین، توپاز آبی و سیترین به طور طبیعی دارای لکه‌های کمتری می‌باشند، در حالی که سایر سنگ‌های قیمتی مانند زمرد و یاقوت سرخ گرایش به داشتن نرخ بالاتری از آخال‌های قابل قبول دارند.
در زیر جدولی قرار دارد که درجه وضوح و تمیزی سنگ‌های قیمتی را تشریح مینماید.
💎کامل (IF)
کاملاً تمیز با چشم غیرمسلح و با بزرگ‌نمایی 10 برابری اما نه لزوماً با بزرگ‌نمایی 20 برابری.
💎بسیار بسیار کم لکه
(VVS1)
کاملاً تمیز با چشم غیرمسلح اما نه لزوماً با بزرگ‌نمایی 10 برابری.
💎لکه‌های ناچیز
(VVS2)
لکه‌های خیلی خیلی کوچک، غالباً قابل مشاهده از زوایای جانبی.
💎لکه‌های بسیار کم
(VS)
لکه‌های قابل رویت فقط از طریق بررسی نزدیک اما نه خیلی جدی در نگاه عادی.
💎لکه‌های کم
(SI)
لکه‌های بیشتر نسبت به VS اما خیلی به طور جدی بر زیبایی سنگ قیمتی در نگاه عادی اثرگذار نیست.
💎لکه دار (I)
لکه‌ها به وضوح قابل مشاهده هستند، آن‌ها بر انعکاس‌های رنگ و زیبایی سنگ قیمتی اثر گذاشته‌اند.
