یاقوت (Ruby) یکی از سنگ های جواهر رنگی قیمتی و اشرافی است. نام این سنگ از واژه لاتین rubeus به معنی “قرمز” گرفته شده است . گذشتگان بر این باور بودند که سنگ یاقوت از دیگر سنگ ها حتی الماس نیز با ارزش تر است.
اما واقعیت اینست که یاقوت بعد از الماس از جمله سخت ترین و باارزش ترین سنگ قیمتی دنیاست. دیگر سنگ های قیمتی عبارتند از زمرد، یاقوت کبود.
سنگ یاقوت یک کانی صورتی و یا قرمز رنگ و گونه ای از کوراندوم است. در صورتی که کوراندوم در رنگ قرمز باشد، سنگ یاقوت قرمز رنگ است و در هر رنگ دیگری به جز قرمز، سنگ یاقوت کبود نامیده می شود.
انواع یاقوت
- یاقوت سرخ
- زرد
- سبز
- یاقوت کبود
- صورتی
- قرمز عمیق
- نارنجی مایل به قرمز
- قرمز بنفش
- بنفش
یاقوت سرخ و یاقوت کبود هر دو از یک سنگ معدنی و از یک ساختار یکسان و مشابه تشکیل شده اند. تنها کمی ناخالصی سبب شده تا یکی قرمز و دیگری کبود رنگ باشد. در واقع انواع ناخالصی ها سبب بوجود آمدن این طیف رنگی شده است.
خواص یاقوت
سنگ یاقوت از خواص و توانایی هایی جهت بهبود سلامت افراد داراست. یکی از مشخصه هایش اینست که سبب آرامش می گردد و و به افراد افسرده کمک می کند تا احساس ناامنی نکنند و بر ترس خود غلبه کنند. با عشق همراه است و سبب خودآگاهی می شود. هم چنین به حافظه ، قلب و مغز فرد کمک کند.
چه کشورهایی دارای منابع یاقوت هستند؟
مهمترین منابع یاقوت مربوط به منطقه میانمار ، تایلند، سریلانکا و تانزانیا می شود.
سایر منابع در افغانستان، استرالیا، برزیل، هند، کامبوج، کنیا، ماداگاسکار، مالاوی، موزامبیک، نپال، پاکستان، زیمباوه، تاجیکستان، آمریکا و ویتنام هستند.
چه رنگ هایی از یاقوت پرطرفدارترند؟
یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده یاقوت، رنگ آن است. پرطرفدارترین رنگ که به رنگ خون کبوتر نیز شناخته می شود، رنگ قرمز با رگه هایی از آبی است.
رنگ های دیگر نیز طرفداران خاص خود را دارد. به عنوان مثال رنگ قرمز در صورتی که بسیار درخشنده باشد به صورتی مایل می شود و سنگ یاقوت را در شمار رنگ صورتی قرار می دهد.
هر چه میزان ناسرگی های یاقوت بیشتر باشد ، میزان درخشش و شفافیت آن کاهش می یابد.
کیفیت سنگ یاقوت به چه عواملی بستگی دارد؟
رنگ (color)
وزن(carate)
پاکی(clarity)
برش (cut)
نوع برش یاقوت
یاقوت اشکال متعددی دارد از قبیل دایره، مثلث، الماسی، گلابی و تخم مرغی . اما رایج ترین شکل یاقوت به صورت بیضی و بالشتی است. متداول ترین برش یاقوت نیز به شکل تاج و پلکانی می باشد.
اشکال ذکر شده در اندازه های بزرگ تقریبا کمیاب هستند به این دلیل که نمی توانند وزن اولیه را حفظ کنند.
گوهرتراشان اغلب ، یاقوت ها را به شکل گرد تراش می دهند تا رنگ قرمز آن بیشتر و بهتر نمایش داده شود.
نحوه نگهداری و تمیز کردن یاقوت
یاقوت ها بسیار محکم و بادوام هستند .بهتر است یاقوت ها در یک پارچه نرم و در جعبه جواهرات نگهداری شود. برای تمیز کردنشان لازم است از یک پارچه نرم و کمی آب و صابون استفاده نمایید و به هیچ عنوان از شوینده های شیمیایی و یا اسید ها استفاده ننمایید.
به هیچ عنوان یاقوت ها را مجددا صیقل ندهید.
تشخیص یاقوت اصل و طبیعی از بدل
تشخیص یاقوت اصل از تقلبی گاها دشوار است به این دلیل که حدود یک قرن است که یاقوت های مشابه یاقوت اصل در آرمایشگاه ها تولید می شوند و دارای ترکیبات شیمیایی مشابه با یاقوت اصل می باشند.
یکی از روش های تشخیص یاقوت اصل از بدل ، میزان ناخالصی و شکل آن است که تنها از طریق لنز و با بزرگنمایی تشخیص داده می شود.
نحوه ساخت یاقوت
در ابتدا یاقوت را روی حرارت قرار می دهند تا رنگ آن مشخص شود. سپس یاقوت را با هم آمیزی آماده می کنند تا درخشش بیشتری داشته باشد. یاقوت هایی که ناسرگی دارند به این معناست که روی حرارت قرار نگرفته اند.
نمونه های یاقوت طبیعی از محبوب ترین و پرطرفدارترین نوع یاقوت در جهان است.
کلام آخر
سنگ یاقوت بسیار گران بهاست و سنگ اشرافی نیز نامیده می شود . یاقوت سرخ به دلیل رنگ زنده ای که دارد در جهان دارای اولویت است و از محبوبیت بالایی برخوردار می باشد.
عامل رنگ، اندازه و شکل یاقوت در تعیین قیمت آن تاثیر بسزایی دارد.